De Wilde laat, naast haar foto’s, een doorsnee ‘Wedding video’ zien zoals die gemaakt wordt in ‘The Land of Dwarves’. De esthetiek van de video laat zich omschrijven als een mix tussen het goudsige van Dynasty en het rozige van My little Pony, waarbij beide planeten op elkaar gebotst lijken te zijn en zodoende een symbiose zijn aangegaan om te kunnen overleven.
II.
Kunstenaar Sofia Wickman (Zweden,1978) vraagt zich onder andere af wat de esthetiek van nostalgie en verlangen is. Hoe bestaan herinneringen? En wat kun je nog creëren?
Ze laat fragmenten zien van een analoog vakantiefilmpje in Lanzarote. Het is wiebelig gefilmd door haar moeder; het soort filmpjes dat in ons aller collectief bewustzijn een plekje heeft. Rennende families op het strand, in bleekblauwe filmkleuren.
“Mensen vertellen vaak niet wat ze denken. Er zit nog een verhaal achter het verhaal.” Wickman legt uit dat voor haar vader hun gezin, zijn tweede gezin was. “Er zat eigenlijk nog een gezin achter ons; zijn eerste gezin.”
III.
Voor kunstenaar Klaar van der Lippe (NL, 1961) zijn bijna de 10 jaren voorbij waarin ze contractueel niks inhoudelijks over haar deelname aan ‘Expeditie Robinson’ mocht zeggen.
“Je bent de auteur van je eigen leven, daarom deed ik mee aan het programma. Ook omdat het een soort bungee-jump in je eigen waarnemingen is. En het gaat voorbij aan je eigen wilskracht.” Ze vertelt over hoe raar de honger je maakte. “Dan moest ik iets heel simpels optellen, zoals 2 + 5, en het enige wat ik dan kon denken was: Het is meer dan 6.”
Verder legt ze uit hoe je je als Robinson team ging verhouden tot de crew. “Dat waren een soort plaatsvervangende Goden. Zij zien alles, en ze weten alles. Ze weten ook precies wat jouw rol in de groep wordt. Ben je Robinson-waardig? Maar daarvoor moet je goed in de groep liggen en iets kunnen winnen. Ik lag helemaal niet goed in de groep. Ik ben iemand die irriteert. Tijdens het programma droeg ik een hoed. Die hoed was toevallig ook nog eens heel irritant. Ik zag alles sterven voor mijn ogen. Echt niemand was in me geïnteresseerd. Vooral toen we allemaal onze talenten moesten opnoemen. Ik zei dat ik goed in lijstjes maken was. Er was toen niemand meer die niet afgehaakt was.”
Het publiek tijdens deze ‘L&F ‘ avond hangt echter aan haar lippen.
“Ik had maar een ding wat mij Robinson-waardig maakte, en dat was dat ik goeie quotes maak. Op zich is de crew natuurlijk alleen maar uit op narigheid, op conflicten. Maar overleven is het prachtigste theaterstuk wat je maar op kunt voeren. Er was eenheid van plaats, tijd en bedoeling. Iedere minuut is wat ie moet zijn. Het is nu mijn missie om mensen te vertellen: Ja het kan, je kan een samenhangend leven leiden. Dansen helpt daarbij. Spullen niet.”
IV.
Kunstenaar Ra di Martino (Italie, 1975) is even aanwezig in de ruimte via Skype, gebeamed op een groot scherm. Haar film ‘Petite Histoire des plateaux abbandonès’ laat verlaten filmsets zien, die zijn gebouwd in de Draa-vallei in Marokko, en die zij op haar beurt in hun verlaten toestand heeft gefilmd. Twee kinderen spelen scenes na van films die er opgenomen zijn, zoals de Amerikaanse horrorfilm ‘The Hills have Eyes’, of de klassieker ‘Lawrence of Arabia.’
Zoals ‘The Dwarf Empire’ gebouwd is voor Sanne de Wilde, zo zijn de filmsets achtergelaten voor Ra di Martino. Want zo’n Amerikaanse produktiemaatschappij weet natuurlijk heus wel dat zoiets niet kan, zoveel rommel achterlaten in een gastland.
V.
Modeontwerper Borre Akkersdijk (NL, 1985) laat foto’s van een jas zien die gemaakt is met een zelf ontwikkeld garen. Modemerk Montcler wilde graag met Akkersdijk in zee, maar alleen op voorwaarde dat hij hun garen zou gebruiken. Het verhaal over zijn eigen garen had hij vantevoren uitgebreid uitgelegd, merkwaardig dus dat dit opeens terzijde werd geschoven nadat hij de nieuwe jas al voor ze gemaakt had.
We kijken naar foto’s van een echt hele mooie, zeer unieke, ‘outdoor’ jas, die nu in de kast van een Montcler directeur hangt. “Want ik had het enige exemplaar aan hem cadeau gedaan,” zegt Akkersdijk. Waarbij iedereen de spijt voelt die na deze woorden in de ruimte hangt.
VI.
De volgende spreker wordt ingeleid: “Is hier iemand die Sylvester kent?” Sylvester’s moeder zit voor me en steekt haar arm omhoog. Dat vind ik ontroerend. Om je arm omhoog te steken om te laten weten dat je ook iemand bent die jouw kind kent.
Sylvester Hemels (NL) is een sympathieke, gezette jongen die achter de kassa van de Albert Heyn werkte. Hij maakte mensen blij met zijn grapjes: “U bent nog veel te jong om te braden,” zo zei hij, toen ‘L&F’ organisator Alma Mathijssen een kotelet op de band legde van kassa vier.
“Voor entertainment hoefde je alleen maar naar de Albert Heyn te fietsen,” vertelt Alma. Het publiek om me heen beaamt dit. “Ik vond het écht leuk om achter de kassa te zitten,” zegt Sylvester. “En ondertussen mensen te vermaken: Wachten doe je met plezier, bij kassa vier!”
Intussen maakt Sylvester, die inmiddels bij AH is ontslagen, filmpjes die hij op Youtube zet. ‘Interview met een kraan’, is een van zijn creaties. We kijken naar een filmpje waarin Sylvester in het park eendjes filmt en bij een kraan uitkomt. Daar laat hij zijn charmes op los.
Presentator Jan Hoek zegt daarna tegen Sylvester: “Ik denk eigenlijk dat je de Albert Heyn allang ontgroeid bent.”
Ik vraag me af, of ik murw ben. Of ik in Limburg, waar ik woon, elke godganse dag zo’n enorme idioterie tegenkom dat ik gewoon nergens meer van opkijk. Want ik vind het namelijk niet raar, een interview met een kraan.
Deze avond is ontzettend d-u-i-d-e-l-i-j-k. Ik ga nog net niet beweren dat hij gewoon transparant is.
Hoe kan dat, als ik zit te kijken naar een interview met een kraan?
Het antwoord is INTERNET. Zoals ook zal blijken uit de laatste presentatie van de avond.
VII.
Akhen Aten (Zimbabwe, 1992) is beter bekend onder de Tumblr naam Zimbabwe1992. Hij heeft een fotoblog die door tienduizenden mensen gevolgd wordt, omdat hij er foto’s op zo’n specifieke manier bewerkt heeft, dat het een compleet nieuwe esthetiek oproept. Dynasty meets My Little Pony is in dit geval al bijna weer achterhaald. Zimbabwe’s wereld is freakier, scarier.
Omdat het een Afrika laat zien dat qua beeld allang niet meer een melange is van hongerkindjes met bolle buikjes, trotse Masaï-krijgers of wildlife foto’s. Zelfs al is het surrealistische element niet weg te denken, zijn bewerkte foto’s laten een realiteit zien die als het ware ‘het tweede gezin achter het eerste gezin laten zien.’
Zimbabwe staat in een esthetische overdrive, en sleurt heel Afrika met zich mee. In zijn wereld dolen Hollywoodsterren als Angelina Jolie of Miley Cyrus tussen Afrikaanse soldaten met rituele littekens. De Simpsons badderen in hun dagelijkse beslommeringen en P.Diddy verschuilt zich ondertussen in een woud van bontjassen waarmee Zimbabwe niet alleen de rapper heeft aangekleed, maar ook de wanden van de ruimte.
Dit is een kind van het internet denk ik, als ik de foto’s en zijn performance bekijk. Zimbabwe1992, een lieve, beetje dromerige jongen, lijkt namelijk in het internet te wonen. Af en toe komt hij even naar buiten om zijn uitermate magere beentjes te strekken.
Internet maakt alles eigenlijk zo ontzettend overzichtelijk. Ook nu is het weer kristalhelder, deze presentatie. Het laat zien dat alles er al is, we komen nooit meer van elkaar af. Want wat er nu nog niet is, moet alleen nog blootgelegd worden. Al die virtuele draden die alles met alles verbinden. Zimbabe1992 heeft het al ingezien: dat het geen zin heeft, om je buiten het internet te begeven. We begeven ons immers ook niet zo maar even buiten de dampkring.
